تحلیلگر شبکه (Network Analyst)
یکی از مهمترین و جدیدترین آنالیز های سیستم اطلاعات جغرافیایی است که امروزه کاربرد وسیعی در مدیریت شهری و نیز مدیریت شبکه دارد. این آنالیز امکان تحلیل پدیده های جغرافیایی که قالب شبکه دارند (رود خانه ها، خیابان ها، بزرگراها، خطوط انتقال آب، خطوط انتقال تلفن، فاظلاب، برق، گاز، راهها و غیره) را میسر می سازد.
مهمترین قابلیت های این تحلیلگر به شرح زیر است:
تعیین بهترین مسیر (Find Best Route) با توجه به محدیدیت ها و امکانات در منطقه مورد نظربه عنوان مثال انتخاب بهترین مسیر انتقال شبکه آب شرب در شهر با توجه به عواملی چون کمترین هزینه، مناطق خطر پذیرمانند وجود کارخانه سمی و امکان آلوده شدن آب، مناطق با نشت وریزش بالا، تراکم بالای جمعیت و منازل مسکونی و...
تحلیل دیگر شبکه، پیدا کردن نزدیکترین ایستگاه خدماتی به هر نقطه ای از شبکه: با استفاده از این تحلیل می توان هم در مدیریت شبکه مورد نظر و هم در بروز وقایع و یا ایجاد بحران در شبکه از آن سود جست. این تحلیل موقعیت هر یک از ایستگاه های مرجع و خدماتی را با توجه بروز مشکل در شبکه شناسایی و بهترین و سریعترین راه حل ممکن را ارائه می دهد.
تعیین میزان تراکم و یا فشار وارده بر شبکه در منطقه مورد مطالعه، مانند تعیین نقشه سطح تراکم آب های استحصال شده در یک شهر و میزان قدرت انتقال جریان آب توسط شبکه و شناسایی مناطق با تراکم و فشار بالا و احیاناً جابجایی و یا توزیع عادلانه فشار وارده به شبکه.
از دیگر آنالیز های شبکه تعیین محدوده سرویس های خدماتی شبکه است که به دو صورت امکان پذیر است:
Service Areas: تعیین شبکه ای که در محدوده مورد نظر از مرکز خدماتی قرار دارند.
Service Networks: تعیین شبکه ای در یک فاصله زمانی مشخص و یا در فاصله مشخص از مرکز خدماتی.
امروزه از تحلیل شبکه بیشتر در مدیریت و اصلاح شبکه استفاده می نمایند. و در مکان یابی شبکه های انتقال آب، برق، گاز و سایر شبکه ها کاربرد وسیع دارد به خصوص که این آنالیز ارتباط تنگاتنگی با آنالیز های مکانی و سه بعدی را دارا می باشد و میتوان تغییرات و شروط مورد نظر را در مسیر یابی شبکه اعمال نمود.
آنالیز های هیدرولوژیکی (Hydrological Analyst):
این آنالیز یکی از برنامه های کاربردی و گسترده در رشته های هیدرولوژیکی و هیدرولیک و شبکه آب شهری می باشد. این مدل ابتدا داده ای وارد شده به سیستم را بر اساس خصوصیات فیزیکی زمین (نقشه های شیب،ارتفاعی و...) مورد بررسی قرار داده و در تجزیه و تحلیل های خود از آن بهره می برد. امکان استفاده سریعتر و پیشرفته تر توابع هیدرولوژیکی را فراهم می سازدکه مهمترین آنالیز های موجود در آن به شرح زیر است:
· تولید حوضه های آبریز و محاسبه مر زهای حوضه.
· محاسبه مسیر جریان برای هر سلول مدل رقومی ارتفاعی.
· تولید نقشه Grid (رستری) برای نمایش حفره ها در مدل رقومی ارتفاعی.
· محاسبه تراکم و یا انباشتگی جریان با توجه به تعداد سلول های شیب دار.
· محاسبه سطح و محیط هر حوضه.
· محاسبه طول خط جریان و مسافت خط مستقیم هر حوضه.
· محاسبه ارتفاع ،شیب، بارندگی هر نقطه موجود در حوضه.
این آنالیز با استفاده از مدل DEM منطقه و با پر کردن حفره های مجازی در مدل DEM امکان خطا را به حداقل رسانده و سپس آنالیز های مطرح شده را انجام می دهد. با استفاده از این دستور هیدرولوژیست ها قادرند که در یک حوضه آبریز، لایه های مختلفی نظیر جهت جریان، تراکم و یا انباشتگی جریان، لایه طول جریان بالا دست و یا پاین دست و لایه شبکه آبراهه را تهیه نمایند.
حمیدرضاحسن آبادی هستم